2024 yılının ilk krizi: Süveyş Kanalı Güvenlik Krizi

Yemen’deki İran destekli Husiler, Hamas’a destek için uluslararası gemileri hedef alınca, dünyaca ünlü konteyner taşımacılık şirketleri, Süveyş kanalından geçişleri durdurdu.

PortWatch platformuna göre, nakliye şirketlerinin Yemen'deki Husilerin saldırılarına yanıt olarak gemilerin rotasını değiştirmeye başlamasının ardından Süveyş Kanalı'ndaki nakliye trafiği, 24 Aralık ile 2 Ocak arasında bir önceki yıla kıyasla %20 düştü.

Kızıldeniz’deki ticari gemilere yönelik saldırıların artması sebebiyle dünyanın önde gelen konteyner taşımacılığı şirketleri gemilerini Ümit Burnu’na yönlendirdi. Gemilerin Süveyş Kanalı’nı kullanmayacak olmaları sebebiyle gecikmelerin ve navlun ücretlerinde artışların yaşanacağı öngörülüyor.

Kızıldeniz’de gemilere yönelik artan saldırılar sebebiyle dünyanın önde gelen konteyner hatları rotalarını Ümit Burnu’na çevirdi. Birbiri ardına açıklamalar yapan konteyner hatları Kızıldeniz’in güneyi ve Aden Körfezi’ndeki güvenlik durumu ve artış gösteren saldırıların denizcilerin emniyeti ve güvenliği için endişe verici olması sebebiyle Kızıldeniz operasyonlarını askıya aldıklarını duyurdu.

Pandemi döneminde navlun fiyatlarının normalden 3-4 kat artışlarının yaşanmasında oluşan enflasyonun etkilerini  yeni yeni atlatan gemi taşımacığı şirketleri yeni bir krizle baş başa. Süveyş kanalını kullanamayı durduran dünyanın önde gelen taşıma şirketleri alternatif olarak Ümit Burnu’nu dolaşmak zorunda kalıyor. Bu da yaklaşık 10 günlük 6 bin 500 kilometrelik ekstra yol anlamına gelmektedir. Bu gemilerle taşınan emtialar, bölgemizinde içinde olduğu Akdeniz ülkelerinde ek fiyatlandırmalar oluşmaya başladı.

Yılın ilk haftalarında ilk haberler plastik hammadde fiyatlarından gelmeye başladı. 2023 yılının son haftasıyla 2024 yılının ilk haftası arasında 200 dolarlık fiyat artışları görülmeye başlamış durumda ve önümüzdeki günlerde gecikmelerin yol açtığı karaborsa fiyatlandırmalarını da ardından gelmesi beklenmektedir.

Deniz yoluyla taşınan petrolün %10’u Süveyş kanalından  geçiyor. Bu durum çözülmediği sürece petrol fiyatlarınında etkilenmesi beklenmektedir.

Kızıldenizdeki olayların gelişimi

19 KASIM: Husiler, Kızıldeniz’in güneyinde İngiltere’ye ait ve Japonya tarafından işletilen bir kargo gemisine el koydu.

 3 ARALIK:Husiler, Babu’l Mendeb Boğazı’nda “Unity Explorer” ve “Number Nine” adlı iki İsrail gemisine, insansız hava aracı (İHA) ve deniz füzesiyle hedef aldı. ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM), Kızıldeniz’in güneyindeki uluslararası kara sularda  3 ticari gemiye 4 saldırı düzenlendiğini belirtti.

9 ARALIK: Husiler, İsrail’e giden bütün gemileri hedef alacaklarını belirterek tüm uluslararası nakliye şirketlerini İsrail limanlarıyla iş yapmamaları konusunda uyardı.

 12 ARALIK: Husilerin Askeri Sözcüsü Yahya Seri, petrol taşıyan ve İsrail’e giden bir Norveç gemisinin deniz füzesiyle vurulduğunu açıkladı.

15 ARALIK: Husiler, “dur” ihtarını dikkate almayan İsrail’e giden iki konteyner gemisini hedef aldıklarını duyurdu.

15 ARALIK: Danimarka merkezli, dünyanın en büyük ikinci konteyner deniz nakliye şirketlerinden Maersk, Yemen’deki İran destekli Husilerin Kızıldeniz’de İsrail bağlantılı gemileri hedef alması üzerine buradan yapılan tüm seferlerini askıya aldı.

 16 ARALIK: CENTCOM, Kızıldeniz’de Yemen’de Husilerin kontrolündeki bölgelerden fırlatılan 14 İHA’yı vurarak düşürdüğünü bildirdi.

İşte Kızıldeniz seferlerini durduran şirketler:

-BP: Petrol devi, geçişlerini 18 Aralık’ta durdurdu.

-CMA CGM: Fransız denizcilik grubu, 16 Aralık’ta açıklamayı yaptı.

-EQUINOR: Norveçli petrol ve gaz şirketi, 18 Aralık’ta rota değişikliğini açıkladı.

-EURONAV: Belçikalı petrol tankeri şirketi, 18 Aralık’ta Kızıldeniz bölgesinden uzak duracağını söyledi.

-Evergreen: Tayvanlı nakliye şirketi, 18 Aralık’ta rota değişikliğini açıkladı.

-Frontline: Norveç merkezli petrol tankeri grubu, 18 Aralık’ta “Kızıldeniz geçişi artık yok” dedi.

-HAPAG-LLOYD: Dünyanın üçüncü büyük taşımacılık şirketi, 18 Aralık’ta açıkladı.

- HMM: Güney Koreli konteyner nakliyecisi de 15 Aralık’ta “Dur” dedi.

-MAERSK: Danimarkalı şirket, 15 Aralık’ta "Kızıldeniz’den çıktık" dedi.

-MSC: Dünyanın en büyük konteyner şirketi, gemilerini 16 Aralık’ta Ümit Burnu’na yönlendirdi.

- OOCL: Hong Kong merkezli şirket, İsrail kargosu taşımayacaklarını açıkladı.

-Yang Ming Marine Transport: Tayvanlı şirket, 18 Aralık’ta Kızıldeniz'den çıktı.

AdaFiy Ekip Lideri
Mahir
07.01.2023
15:55